Jakoś tak się utarło, że wiele osób, gdy słyszy „dbać o siebie”, wyobraża sobie sytych egoistów, którzy żyją w myśl zasady „look out for number one” – troszcz się o numer 1, czyli o siebie. Druga skrajność, choć tak naprawdę to część tego samego continuum – to widzenie w koncepcji dbania o siebie zaproszenia do tragicznej samotności. „Wystarcz sobie”. Obie wizje mówią, że można człowieka oderwać od wspólnoty z innymi. Od przeżycia czegoś głęboko ludzkiego: więzi.

W pierwszym wypadku, gdy „number one” staje się bogiem, drugiego człowieka można użyć, wyeksploatować albo wyrzucić z pola widzenia. W drugim – istnieje jakiś wewnętrzny zakaz proszenia, bycia słabym i potrzebującym. Zakaz, który wrasta w nasze serca z różnych powodów. Może kiedyś prosiliśmy i nikt nie widział. Może odkryliśmy przed innymi swoją słabość i obróciło się przeciw nam.

W dbaniu o siebie, jakiego się uczę, ujmuje mnie coś ogromnie pokornego. Uznanie, że ludzie zależą od siebie nawzajem i siebie potrzebują. Wpływają na siebie jak naczynia połączone. Mogą dawać i przyjmować – i bez tego dwugłosu, daru i przyjęcia, nie da się dobrze funkcjonować.

Dbanie o siebie znaczy także to, by wiedzieć, gdzie się kończę. Gdzie kończą się moje możliwości poradzenia sobie samemu. A nawet gdy się nie kończą – dbać o siebie znaczy wiedzieć, kiedy wspólnota z drugim wnosi jakąś dodatkową wartość, niż gdyby tylko zrobiło się coś samemu.

Dbać o siebie to nie znaczy zawsze sobie wystarczać. Choć jest różne od takiej formy zależenia od innych, że już nic we własnej sprawie samemu zrobić nie można. I wtedy świat się domyśli, zareaguje, odczyta nasze potrzeby albo nie. Dbanie o siebie to poruszanie się – dla głęboko pojętego dobra własnego i innych – pomiędzy potrzebą autonomii i przynależności. Bycia osobno i bycia w więziach z innymi. To odwaga odkrywania własnej mocy i słabości. I odwaga proszenia.

m

#bliskosiebie #bliskodrugiego

Fot. Juan Pablo Rodriguez / Usnplash